Spis treści
Jedną z najbardziej efektywnych i najczęściej wybieranych metod ochrony metalowych elementów przed korozją jest cynkowanie. Nakładanie powłoki z cynku może być realizowane na kilka sposobów, a jednym z nich jest ocynk płatkowy. Jak przebiega ten proces i co wyróżnia go na tle pozostałych sposobów zabezpieczania stali przed rdzą? Odpowiadamy na najważniejsze pytania związane z cynkowaniem płatkowym.
Czym jest cynkowanie?
Najprostsza definicja cynkowania opisuje je jako proces polegający na aplikacji warstwy cynku na metalowy element w celu zabezpieczenia go przed korodowaniem. Pozwala ono przedłużyć żywotność wyrobów, zwiększając ich odporność na wilgoć oraz inne niekorzystne warunki. Przykłady ocynkowanych produktów, które wykorzystuje się na co dzień, to m.in.: śruby, podkładki, pręty, ale także wiaderka, drabiny oraz wiele innych.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że sama powłoka cynkowa, może wchodzić w reakcję z wilgocią, a nawet ulegać korodowaniu, jednocześnie w dalszym ciągu zabezpieczając znajdującą się pod nią metalową strukturę. Powierzchowne przerwanie powłoki nie oznacza więc utraty ochronnych właściwości – zjawisko to nazywane jest protektorowaniem. Wyjątkiem są sytuacje, w których metal poddawany jest działaniu wody o wysokiej temperaturze – wówczas przerwanie warstwy ocynku może skutkować pojawieniem się wżerów korozji.
Zastosowanie cynkowania
Sam proces nakładania ocynku, którego jedynym z rodzajów jest cynkowanie płatkowe, ma szereg uniwersalnych oraz specjalistycznych zastosowań. Do tych najbardziej podstawowych należą m.in.:
– nakładanie na elementy instalacji grzewczych, sanitarnych, wodnych i kanalizacyjnych,
– zabezpieczanie kluczy, śrubokrętów, innych stalowych narzędzi,
– antykorozyjna ochrona blach i konstrukcji ze stali,
– zwiększanie odporności artykułów i urządzeń elektrycznych,
– aplikowanie powłok na różnego rodzaju części samochodowe, rowerowe itp.
Korozja to jedno z największych zagrożeń dla żywotności i bezpieczeństwa eksploatacji elementów ze stali. Cynkowanie metalowych wyrobów nie tylko podnosi ich estetykę, ale przede wszystkim chroni często używane podzespoły, urządzenia oraz akcesoria, znacznie przedłużając ich trwałość.
Cynkowanie płatkowe, a pozostałe rodzaje ocynku
Ochronną warstwę na elementy stalowe można nakładać na kilka różnych sposobów. Poniżej znajdziesz podstawowe formy cynkowania i dowiesz się, czym na tle powszechnych technik wyróżnia się ocynk płatkowy, często określany również cynkowaniem lamelarnym. Jakie zatem są najpopularniejsze techniki aplikacji powłoki cynkowych?
Cynkowanie galwaniczne
Należy do najczęściej wybranych ocynków, ze względu na połączenie wysokiej skuteczności powłoki oraz przystępnej ceny. W metodzie tej na element stalowy aplikowana jest warstwa cynku o grubości ok. 8-12 mikronów. Powłoka galwaniczna sprawdza się przy zabezpieczaniu detali, które nie są poddawane stałemu działaniu wilgoci. Może ona mieć kolor srebrny, czarny oraz żółty.
Cynkowanie ogniowe
Alternatywę dla powłok galwanicznych stanowi droższe, ale za to znacznie bardziej efektywne cynkowanie ogniowe. Metoda ta wybierana jest do zabezpieczania elementów mających stały kontakt z wilgocią. Warstwa cynku jest tu kilkukrotnie grubsza, co zapewnia ochronę antykorozyjną nawet do 10 lat. Ten sposób zabezpieczania stali polega na jej zanurzeniu w rozgrzanej do postaci ciepłej cynku, skutkującym powstaniem charakterystycznej, szarej, matowej powłoki.
Ocynk płatkowy
Choć ocynk ogniowy oraz galwaniczny wciąż należą do najczęściej wybieranych metod, warto zwrócić uwagę na cieszące się coraz większą popularnością cynkowanie płatkowe, określane często lamelarnym. Jego zaletą jest wytrzymałość powłoki, zbliżona do tej, jaką oferuje kąpiel w ciepłym cynku. Powłoki płatkowe mogą być nanoszone również na elementy, które pod wpływem cynkowania galwanicznego lub ogniowego mogłyby pękać ze względu na kruchość wodorową. Ocynk płatkowy cieszy się dużą popularnością w takich branżach jak przemysł samochodowy, energetyka czy lotnictwo.
Jakie są zalety cynkowania lamelarnego?
Do głównych zalet tej formy cynkowania zaliczyć należy z pewnością jej uniwersalność. Jednocześnie, technologia lamelarna, której przykładem jest, chociażby wybierany często ocynk płatkowy Geomet, oferuje szereg innych korzyści, takich jak m.in.:
– wysoka odporność antykorozyjna,
– brak podatności na rozpuszczalniki organiczne,
– brak ryzyka wodorowania stali,
– gwarancja katodowej ochrony antykorozyjnej,
– możliwość uzyskiwania różnego rodzaju odcieni i kolorów,
– odporność na temperaturę do 180 stopni,
– całkowity brak Cr(VI).
Powyższe zalety wpływają na powszechne zastosowanie ocynku płatkowego nie tylko w motoryzacji oraz lotnictwie, ale także wszystkich branżach, wykorzystujących nowe technologie. Nie bez powodu, wiele przedsiębiorstw oraz szereg ekspertów uznaje ten sposób cynkowania za najskuteczniejszy z dostępnych sposobów zabezpieczania stali, gwarantujący najwyższy poziom jej ochrony przed korozją.
Jak powstają lamele cynkowe?
Powłoka mająca formę cynkowych lameli, uzyskiwana jest w procesie określanym jako „dip-spin-blake”. Stalowe elementy zanurzane są w cieczy o przewadze cząsteczek aluminium w stosunku do cynku. Osadzająca się na powierzchni komponentów ciecz z wyglądu przypomina farbę. Po zanurzeniu elementy poddawane są wirowaniu, którego celem jest usunięcie nadmiaru substancji. Ostatnim etapem procesu jest wypalanie, podczas którego na powierzchni wyrobu powstaje niezwykle solidna i wytrzymała, a także odpowiednio gruba warstwa wypełniona lamelami cynkowymi oraz aluminiowymi.
Powłoka bazowa i wykończenie
Zgodnie z normą ISO 10683 cynkowanie płatkowe może być wykonywane w 4 podstawowych wariantach:
– wariant 1: tylko warstwa bazowa,
– wariant 2: warstwa bazowa + lubrykant,
– wariant 3: warstwa bazowa + wykończenie,
– wariant 4: warstwa bazowa + wykończenie + lubrykant.
Powłoka bazowa w technologii cynkowania płatkowego ma postać specjalnego lakieru, zawierającego płatki aluminium oraz cynku. Wchodzi ona w reakcję ze stalą, tworząc na jej powierzchni wytrzymałą, nietoksyczną i dobrze przewodzącą powłokę. Tak wykonana warstwa jest wolna od rtęci, ołowiu, chromu oraz kadmu.
Z kolei warstwa wykańczająca, polega na pokryciu elementów dodatkową powłoką uszczelniającą – organiczną lub nieorganiczną. Natomiast ocynk płatkowy pokryty dodatkowo lubrykantem wyróżnia się kontrolowanym współczynnikiem tarcia.
H2: Powłoka Geomet – lider na rynku ocynków płatkowych
Jedną z najczęściej wybieranych powłok lamelarnych jest ocynk płatkowy Geomet. Ta owoczesna, oparta na wodzie powłoka z płatków cynku to następca popularnej technologii Dacromet, produkowanej przez Dacral Group of companies. Srebrnoszara warstwa bazowa może być pokrywana organicznymi powłokami o zróżnicowanej kolorystyce. Tym, co wyróżnia powłoki Geomet spośród konkurencyjnych rozwiązań, jest poczwórne zabezpieczenie antykorozyjne, na które składają się:
– ochrona zaporowa,
– pasywacja,
– ochrona galwaniczna,
– samoregerneracja.
Pozwala to uzyskiwać odporność na rdzę w czasie od 600 do 1000 godzin.
Rodzaje powłok Geomet
Obecnie na rynku dostępne są 3 rodzaje ocynku płatkowego Geomet. Powłoka Geomet 500 jest odpowiednia dla niewielkich detali i elementów złącznych. Z myślą o wyrobach tłoczonych oraz elementach dużych rozmiarów, zaprojektowano Geomet 321, natomiast Geomet 700 to rozwiązanie dedykowane aplikacjom wymagającym połączenia niewielkiej grubości powłoki z jej ponadprzeciętną odpornością.
Ocynk płatkowy Geomet – jakość i niezawodność
Spośród dostępnych na rynku rodzajów zabezpieczenia antykorozyjnego, ocynk płatkowy wyróżnia się uniwersalnym zastosowaniem oraz bardzo wysoką trwałością powłoki. Nie bez znaczenia jest również fakt, że może on być wykonywany w różnych konfiguracjach: od pojedynczej warstwy bazowej, poprzez uszczelnienie, aż po lubrykant w celu zapewnienia kontroli tarcia. Cynkowanie płatkowe z wykorzystaniem powłok Geomet, pozwala uzyskać wszystkie najważniejsze zalety pozostałych technologii, jednocześnie gwarantując trwałość zabezpieczenia antykorozyjnego na długie lata.